با تلاش محققان کشورمان حاصل شد مدل‌سازی سه‌بعدی جمجمه نوزادان با تصاویر MRI و سی‌تی‌اسکن

 

نوزاد نارس

محققان دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی با همکاری محققان فرانسوی موفق به مدل‌سازی سه‌بعدی جمجمه نوزادان با استفاده از تصاویر MRI و سی‌تی‌اسکن و ارائه یک "اطلس" از سر نوزادان برای آنالیز و تحلیل مغزی نوزادان شدند.

دکتر حمید ابریشمی مقدم، استاد گروه مهندسی پزشکی دانشگاه صنعتی خواجه‌ نصیرالدین طوسی با بیان این که طرح "مدل‌سازی 3 بعدی جمجمه نوزادان با استفاده از تصاویر MRI و سی‌تی‌اسکن" در قالب رساله دکتری یکی از دانشجویان دانشگاه خواجه نصیر ارائه شده است، اظهار کرد: در این طرح اصل بر این است که با دریافت اطلاعات از مغز و کارکرد مغزی نوزادان از طریق شیوه‌های مختلف، به مطالعه کارکرد و چگونگی رشد مغز از نظر ساختاری و کارکردی بپردازیم.

استاد راهنمای این رساله دکتری افزود: اما بخشی را که ما در این پروژه به صورت متمرکزتر کار کردیم، "استخراج اطلاعات ساختاری مربوط به مغز نوزادان" است.

وی با بیان اینکه می‌خواهیم یک رویکرد چند شیوه‌ای به مساله داشته باشیم، ادامه داد: به این معنا که با استفاده از وسایل مختلف تصویربرداری (سی‌تی‌اسکن و MRI) یک نقشه هندسی از مغز و سر نوزاد تهیه کنیم.

ابریشمی مقدم با اشاره به اینکه رده سنی مدنظر در این پروژه شامل نوزادان تازه متولد شده تا حداکثر یک ماهه است، تصریح کرد: در این پروژه نقشه‌ای از سر نوزاد شامل استخوان جمجمه نوزاد، پوست سر نوزاد، بافت‌های نرم و مغز، تهیه و برای اولین بار ارائه شده است.

استاد راهنمای این رساله دکتری به مزایای این طرح اشاره کرد و گفت: این طرح مزایای متعددی دارد، اما می‌توان محصول این پروژه یعنی ارائه یک "اطلس" از سر نوزادان را مهم‌ترین مزیت این طرح عنوان کرد.

وی افزود: این اطلس منحصر به یک نوزاد خاص نیست، بلکه اطلاعات هندسی و ساختاری سر یک نوزاد را به صورت عمومی ارائه می‌کنیم و برای رسیدن به این هدف ناچار بودیم تصاویر سر نوزادان زیادی را از طریق دستگاه سی‌تی‌اسکن و MRI به دست آوریم و با مطالعه این تصاویر به یک نقشه‌ای برسیم که معرف شکل عمومی سر یک نوزاد (استخوان جمجمه، پوست، ‌بافت‌های نرم و بخش هیا مختلف مغز) باشد.

ابریشمی مقدم در خصوص کارکرد این محصول، اظهار کرد: این محصول دانش و اطلاعات پزشکان را از شکل عمومی سر نوزاد استخراج می‌کند و در داخل یک رایانه قرار می‌دهد.

وی تصریح کرد: به عبارت دیگر ما می‌خواهیم دانش یک متخصص مغز نوزادان را از نظر ساختاری به صورت یک تصویر و نقشه دیجیتال در داخل رایانه قرار دهیم.

استاد گروه مهندسی پزشکی دانشگاه صنعتی خواجه‌ نصیرالدین طوسی ادامه داد: این نقشه دیجیتال می‌تواند به الگوریتم‌های مختلف آنالیز و تحلیل مغزی نوزادان کمک کند که بتواند ساختارهای مختلف را در درون مغز یک نوزاد خاص مورد شناسایی و تحلیل و تشخیص قرار دهد.

ابریشمی مقدم یادآور شد: درواقع ما می‌خواهیم دانش یک متخصص را به رایانه منتقل کنیم و از این دانش الکترونیک برای راهنمایی الگوریتم‌های مختلف تحلیل تصاویر مغزی استفاده کنیم.

وی به نحوه استفاده از این محصول اشاره کرد و گفت: در حال حاضر این محصول به صورت الکترونیک در اختیار تمامی محققان دنیا قرار گرفته است و از اینترنت باربرداری می‌کنند و یک راه‌حل عملیاتی‌تر است برای اینکه بتوانیم از محصولات این طرح استفاده کنیم، از نرم‌افزارهای مختلف بهره ببریم و برای رسیدن به یک تحلیل دقیق مغزی استفاده کنیم.

استاد گروه مهندسی پزشکی دانشگاه صنعتی خواجه‌ نصیرالدین طوسی با اشاره به مشارکت یک دانشگاه فرانسوی در این طرح، افزود: مهم‌ترین مشارکت این دانشگاه در اختیار قرار دادن تصاویر خوب نوزادان آن هم بدون محدودیت به این پروژه بود و از طرفی این دانشگاه برای افزایش کیفیت این پژوهش، تجربه و تخصص خود را در زمینه آنالیز و تحلیل این تصاویر و شناسایی آناتومی در اختیار ما قرار داد.

وی در خصوص مدت زمان اجرایی‌سازی این طرح گفت: حدود 15 سال است که روی این پروژه کار می‌کنیم و در طول این مدت 3 یا 4 پایان‌نامه دکتری مشترک با دانشگاه فرانسوی انجام شده است و خوشبختانه در اجرای این پروژه پژوهشی در این زمینه خاص موفق شدیم تاکنون دو محصول کاملا نو در سطح بین‌المللی را ارائه کنیم.

ابریشمی مقدم تاکید کرد: اولین محصول "اولین اطلس MRI نوزادان" بود که در سال 1386 ارائه شد که این طرح در یک مجله معتبر بین‌المللی به چاپ رسید و محصول دوم هم همین پروژه "مدل‌سازی 3 بعدی جمجمه نوزادان با استفاده از تصاویر MRI و سی‌تی‌اسکن" است که در بازه زمانی 5 ساله انجام شده و محقق این طرح امروز از پایان‌نامه خود در حضور داوران ایرانی و خارجی دفاع می‌کند.

استاد گروه مهندسی پزشکی دانشگاه صنعتی خواجه‌ نصیرالدین طوسی گفت: امید داریم این محصول هم همچون محصول قبلی مورد رجوع و استفاده محققان در سطح بین‌المللی قرار گیرد.





تاريخ : چهار شنبه 5 مهر 1396برچسب:, | | نویسنده : مقدم |